Dân số Việt Nam đang già hóa nhanh

Bộ phận thống kê ASEAN (ASEANstats) thuộc Ban thư ký ASEAN vừa phát đi thông cáo báo chí cho biết Việt Nam năm 2014 trở thành nước đông dân thứ 3 trong khu vực Đông Nam Á với hơn 90 triệu người, chỉ sau Indonesia (248,8 triệu người) và Philippines (99,4 triệu người) và đứng thứ 13 trên thế giới. Tuy nhiên xu hướng giảm sinh và nâng cao tuổi thọ dẫn đến thay đổi đáng kể về cấu trúc dân số của Việt Nam trong thời gian qua và những năm sắp tới.

Cụ thể theo ASEANstats, quy mô dân số nước ta năm 2014 đạt 90,7 triệu người, tăng thêm 4,7 triệu người sau 5 năm (trung bình mỗi năm tăng 940.000 người) kể từ năm 2009. Tỷ lệ tăng dân số bình quân giai đoạn 2009-2014 là 1,06%/năm, là thời kỳ có tỷ lệ tăng dân số bình quân thấp nhất trong vòng 35 năm qua.

Năm 2014, tỷ suất sinh thô của Việt Nam đạt 17,2 trẻ sinh sống trên 1.000 dân; tổng tỷ suất (TFR) là 2,09 con trên một phụ nữ, tiếp tục duy trì mức sinh dưới mức thay thế. Tỷ suất chết thô (CDR) là 6,85 người chết/1.000 dân và tỷ suất chết của trẻ em dưới 1 tuổi (IMR) giảm xuống còn 14,9 trẻ em dưới 1 tuổi tử vong/1.000 trẻ em đang sống. Tuổi thọ trung bình tính từ lúc sinh của Việt Nam tăng từ 68 tuổi năm 1999 lên 73,2 tuổi năm 2014.

Bộ phận thống kê ASEAN cho rằng tốc độ tăng dân số của Việt Nam tương đối ổn định và thấp hơn mức tăng chung 1,3% của cả khu vực ASEAN.

Mức sinh giảm và tuổi thọ trung bình tăng đã làm thay đổi đáng kể cấu trúc dân số của Việt Nam. Năm 2014, tỷ lệ dân số trong độ tuổi lao động (15-64 tuổi) của Việt Nam chiếm 69,4% tổng dân số, tỷ lệ dân số phụ thuộc (dưới 15 tuổi và từ 65 tuổi trở lên) chiếm 30,6%. Với tỷ lệ dân số trong độ tuổi lao động cao hơn gấp đôi nhóm dân số trong độ tuổi phụ thuộc, Việt Nam vẫn đang trong thời kỳ "cơ cấu dân số vàng".

Tuy nhiên theo ASEANstats, tỷ lệ dân số trẻ tại Việt Nam đang có xu hướng giảm dần và tỷ lệ người cao tuổi ngày càng tăng lên. Trước những thay đổi như vậy đòi hỏi phải có những chính sách phù hợp nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tạo việc làm cho lực lượng lao động trẻ và bảo đảm an sinh xã hội cho người già.

Với tỷ lệ dân số từ 65 tuổi trở lên chiếm 7,1%, Việt Nam là một trong ba quốc gia của khu vực ASEAN có xu hướng "già hóa dân số" (khi dân số từ 65 tuổi trở lên chiếm từ 7% tổng dân số trở lên), chỉ sau Singapore (10,4%) và Thái Lan (8,7%).