Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI): Khai lỗ để lách thuế
Điển hình là một công ty may mặc của Đài Loan, đã khai lỗ nhiều năm liền nhưng doanh thu và quy mô hoạt động tăng gấp 10 lần. Khi Cục Thuế phát hiện tình trạng này và yêu cầu các DN giải trình thì thật bất ngờ, kết quả kinh doanh năm 2009 của 18 trong tổng số 20 DN đã có lời. Thậm chí, có DN đã tự viết cam kết sẽ kê khai có lời!
Được biết, trong năm 2008, có 1.254 DN FDI nộp hồ sơ báo cáo thuế thì đến 708 DN báo lỗ (chiếm 61,35%). Các DN báo lỗ hầu hết là những DN đến từ châu Á, đứng đầu là Hàn Quốc (chiếm 30% trên tổng số DN báo lỗ), Singapore (12,57%), Nhật (9,04%), Đài Loan (7,49%). Các DN “lỗ” này phần lớn hoạt động lĩnh vực công nghệ chế tạo, truyền thông, may mặc, da giày…
Vấn đề đặt ra là liệu có chuyện “chuyển giá” từ DN FDI trong nước với các DN mẹ ở nước ngoài. vì so sánh cùng ngành may mặc và vào cùng thời điểm, DN FDI báo cáo lỗ thì hầu hết DN may mặc VN đều có lãi.
Các DN FDI báo cáo lỗ có chung đặc điểm, DN này có khách hàng, nhà cung cấp là DN trong cùng hệ thống hoặc công ty mẹ ở nước ngoài, cụ thể là ở các quốc gia, vùng lãnh thổ có thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp bằng không, hoặc thấp hơn mức thuế suất ở Việt Nam.
