Dubai: “Vỡ nợ” bởi giấc mơ trở thành trung tâm tài chính, thương mại thế giới?
Số nợ của Dubai World (số liệu tháng 8/2009) là 59 tỷ USD, chiếm phần lớn trong tổng số nợ của Dubai là 80 tỷ USD. Người ta cũng cho rằng, nếu tính hết thì tổng số nợ của Dubai sẽ lên đến hàng trăm tỉ USD?
Được biết một số chủ nợ như sau: HSBC: 17 tỷ USD; Srandard Charered: 7,8 tỷ USD; Barclay: 3,6 tỷ USD; RBC: 2,2 tỷ USD; Citigroup: 1,9 tỷ USD; BNP Paibas: 1,7 tỷ USD; Lloyds Banking group: 1,6 tỷ USD… Qua đây cũng có thể thấy các ngân hàng châu Âu bị ảnh hưởng nặng nề nhất, kế đến là các ngân hàng Trung Đông và châu Á.
Tuy nhiên, dù số nợ của Dubai có hàng trăm tỉ USD đi chăng nữa thì cũng chưa thấm tháp gì so với số nợ của cuộc khủng hoảng tài chính Hoa Kỳ, vốn bùng nổ vào mùa thu năm ngoái. Nhưng nếu so sánh diện tích và dân số (chỉ có 1,5 triệu người) của Tiểu Vương quốc Dubai thì số nợ này là quá lớn, từ đó có thể dự đóan về một vụ phá sản cấp quốc gia giống như tại Ai xơ len.
Chắc không phải ngẫu nhiên khi việc công bố nợ đúng vào ngày 25/11, ngày trước kỳ nghỉ 4 ngày của Lễ Eid Adha (Lễ tế thần hay còn gọi là Lễ giết cừu) cũng là dịp người Hồi giáo dùng thời gian nghỉ lễ để đi hành hương tại đất thánh Mecca (thuộc Saudi Arabia). Ngày 26/11 cũng là ngày thị trường chứng khóan Mỹ, thị trường lớn nhất và có ảnh hưởng dẫn dắt các thị trường khác, đóng cửa do nghỉ Lễ tạ ơn. Chính vì thế, khi mở cửa lại vào 27/11 (thứ sáu) và 30/11 (thứ hai), khi các tin tức đã tạm lắng xuống, chứng khoán Mỹ không bị sụt giảm nhiều. Trong khi đó, thị trường tại các nước châu Á và châu Âu bị sụt giảm nhiều hơn.
Tuy nhiên, khi mở lại vào thứ hai 30/11, thị trường chứng khóan Dubai và các nước quanh vùng đã chứng kiến sự sụt giảm khủng khiếp. Tại Dubai, mức sụt giảm là 7,9 %; tại Abu Dhabi giảm 8,4% ; Ai Cập giảm 8,0%. Lĩnh vực bị giảm mạnh nhất chính là bất động sản.
Khi Dubai gặp khó, thông thường người ta nghĩ ngày đến sự cứu giúp của người anh em Abu Dhabi trong Liên bang UAE. Dubai và Abu Dhabi là hai tiểu vương quốc lớn nhất trong UAE, do đó, đã có quy đinh tiểu vương Abu Dhabi (ông Khalifa bin Zayed Al Nadian giữ chức Tổng thống liên bang còn tiểu vương Dubai (hiện là Mohamed bin Rashid Al Maktoum) là Phó Tổng thống kiêm Thủ tướng. Abu Dhabi và Dubai có mối quan hệ khăng khít, ngay trong sách chính thức cũng ghi rằng dòng họ Al Nadian và dòng họ Al Maktoum đều xuất phát từ một bộ tộc tại Abu Dhabi. Nhưng trong thực tế, lại có sự cạnh tranh trong việc nắm quyền lãnh đạo liên bang. Khi Dubai cần tiền để thực hiện các dự án táo bạo của mình thì họ phải dựa vào các ngân hàng châu Âu là chính, trong khi Abu Dhabi bơm vào rất ít tiền.
Mấy năm gần đây, các nhà đầu tư Dubai đã sang Việt Nam nhiều lần, hứa hẹn nhiều mối quan tâm đầu tư vào Việt Nam với các dự án lên đến hàng tỉ, chục tỉ, thậm chí hàng trăm tỷ USD, nhưng thực tế số vốn đăng ký và giải ngân từ Dubai là rất ít ỏi.
|
Các dự án xây dựng lớn nhất của Dubai phải kể đến Quần đảo nhân tạo hình cây cọ, trên đó có khách sạn Atlantic lớn nhất thế giới; Quần đảo “Thế giới” trong đó đất đắp trên biển theo hình bản đồ thế giới; Khách sạn “7 sao”; Tháp Buj Arab cao nhất thế giới; Trung tâm Thương mại Dubai Mall lớn nhất thế giới; Trung tâm Thương mại Emirates Mall lớn thứ ba thế giới, trong đó có khu trượt tuyết nhân tạo duy nhất trên hành tinh…Các quần đảo cây cọ gồm ba quần đảo Jumairah Palm, Jabel Ali Palm và Deirah Palm được xây dựng do Đại công ty Nakheel, thành viên lớn nhất của Tập đoàn mới xin khất nợ là Dubai World kể trên. Với các dự án như vậy, Chính phủ Dubai có ý đồ biến Dubai thành một trung tâm tài chính, thương mại và du lịch lớn trên thế giới. Tuy nhiên người ta cho rằng, mục tiêu thu hút 30 triệu khách du lịch trong 10 năm tới là không khả thi.
Abu Dhabi là Tiểu vương quốc có nhiều dầu lửa nhất trong liên bang. Nhưng trong tình hình giá dầu lửa vẫn còn thấp hiện nay thì dù có muốn giúp Dubai, Abu Dhabi cũng không thể dốc hết vốn. Hơn nữa, Abu Dhabi còn có nhiều dự án xây dựng lớn trong tiểu vương quốc và một số nước Arab quanh vùng, trong đó có Ma rốc và Ai Cập.
Stuart Culverhouse, nhà kinh tế thuộc nhóm Exotic cho hay, với tình hình hiện nay, các nhà đầu tư có thể chuyển vốn sang các nước khác, mà ông cho rằng những nơi triển vọng nhất là Abu Dhabi, Saudi Arabia, Qatar và Ai Cập.
Cũng có ý kiến cho rằng, trong điều kiện Dubai đang thiếu vốn, nếu Trung Quốc vung tiền ra thì có thể thâu tóm được một phần dầu lửa và dự trữ vàng của Dubai.
Lễ hội bán hàng Blobal Village của Dubai đã khai trương từ 22/11, trong đó có sự tham gia của khu gian hàng Việt Nam. Thời gian hãy còn quá ít để thấy ảnh hưởng của cuộc khủng hỏang nợ đến doanh số bán hàng. Báo chí Dubai vẫn tiếp tục đưa những tin tức lạc quan về nền kinh tế, nhất là trong dịp lễ quốc khánh.