Xây dựng casino tại Hà Nội và TP. HCM: Sẽ có nhiều hệ lụy
Những ngày gần đây dư luận xôn xao về việc tập đoàn Las Vegas Sands (Mỹ) đang lên kế hoạch đầu tư khu nghỉ dưỡng phức hợp tại Việt Nam. Trong một cuộc trao đổi với báo giới trước Tết, ông Sheldon Adelson, Chủ tịch Las Vegas Sands cho biết, tập đoàn này muốn đầu tư hai khu nghỉ dưỡng phức hợp tại Việt Nam, một ở TP.HCM và một ở Hà Nội, với tổng số vốn đầu tư có thể lên tới 6 tỷ USD, bao gồm nhà nhàng, giải trí, và tất nhiên trong đó có cả sòng bạc. Tuy nhiên những hệ lụy về mặt xã hội mà TP.HCM và Hà Nội phải đối mặt nếu có casino đang khiến dư luận quan tâm.
Không thể không có casino
Nếu việc đầu tư thành công, Việt Nam sẽ trở thành nước thứ 4 mà Las Vegas Sands đầu tư trong lĩnh vực du lịch nghỉ dưỡng phức hợp sau Mỹ, Macau (Trung Quốc) và Singapore. Tại những nơi này đều có casino. Ông George Tanasijevich, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Marina Bay Sands (Singapore) và là Giám đốc điều hành Phát triển toàn cầu của Las Vegas Sands trong một cuộc họp báo đều khẳng định không thể thực hiện dự án nghỉ dưỡng tại Việt Nam nếu không có casino. “Bởi việc điều hành một khu nghỉ dưỡng phức hợp mà Las Vegas Sands xây dựng sẽ phụ thuộc rất lớn vào nguồn lợi nhuận khai thác được từ khu vực casino. Tất cả các công trình văn hóa như bảo tàng, rạp hát cho đến các khách sạn và các trung tâm hội thảo, triển lãm - vốn không mang lại lợi nhuận, lợi nhuận được tạo ra từ casino”. Hiện tại tập đoàn Las Vegas Sands đang chờ đợi quyết định từ phía Chính phủ Việt Nam và người dân .
Theo Las Vegas Sands, nếu việc đầu tư thành công sẽ thu hút thêm lượng du khách quốc tế đến Việt Nam và giúp quảng bá hình ảnh Việt Nam, điểm đến du lịch Việt Nam trên trường quốc tế. Từ đó sẽ mang lại nguồn ngoại tệ lớn cho quốc gia. Đại diện Las Vegas Sands lập luận rằng thực tế tại Việt Nam, mỗi năm lượng tiền thất thoát có thể lên tới hàng tỉ USD do người dân sang Campuchia hoặc Macau đánh bạc. Việc xây casino ở Việt Nam nếu có được chấp thuận thì cũng sẽ phải đảm bảo sự tuân thủ luật pháp và giống với mô hình áp dụng tại Marina Bay Sands tại Singapore. Cụ thể là để đảm bảo sự hài hòa với pháp luật sở tại, chỉ có khách nước ngoài mới được chơi bài tự do tại đây. Còn với công dân Singapore, ai muốn chơi thì phải trả 100$ Singapore để mua vé vào sòng bài trong 24h.
Ai sẽ được vào sòng bạc? Ai được lợi?
Dư luận cho rằng điều mà tập đoàn kinh doanh casino Las Vegas Sands muốn nhắm đến thị trường nội địa với 90 triệu dân hơn là chỉ phục vụ khách nước ngoài. Tuy nhiên, hiện tại theo pháp luật Việt Nam, đánh bạc không phải là hành vi được phép. Nếu Việt Nam áp dụng mô hình giống như Singapor thì cũng đồng nghĩa với việc Việt Nam thừa nhận hành vi đánh bạc là hợp pháp. Không những thế những người dân Việt Nam muốn vào sòng bạc lại phải “đội” thêm một khoản tiền mua vé. Phát biểu của đại diện Las Vegas Sands cho rằng mỗi năm Việt Nam có thể thất thoát hàng tỉ USD do người dân sang Campuchia hoặc Macau đánh bạc cho thấy các nhà đầu tưdịch vụ casino đang nhắm tới “khách hàng” là người Việt Nam. Rõ ràng, Sands tìm cơ hội đầu tư vào Việt Nam trong bối cảnh pháp luật Việt Nam coi casino là dịch vụ hợp pháp nhưng chỉ phục vụ cho khách nước ngoài. Song thực tế cho thấy nếu casino chỉ giới hạn cho khách du lịch nước ngoài thì Việt Nam không phải là môi trường đầu tư quá hấp dẫn để ông trùm Adelson chú ý. Bởi lượng khách nước ngoài đến Việt Nam tham gia sòng bạc rất ít. Nếu muốn họ có thể sang Singapore, Thái Lan, Campuchia, những nước láng giềng mạnh về dịch vụ casino. Thay vào đó, nếu nhìn Việt Nam như là một thị trường với 90 triệu dân và có khá nhiều người có máu đỏ đen thì ý đồ của nhà đầu tư đã trở nên rõ ràng. Sands muốn nhắm đến thị trường nội địa nhiều hơn. Điều này không dễ được chấp nhận. Nhưng Adelson nổi tiếng làm những điều khó và mới.
Casino - nỗi lo từ tiền lệ sân golf
Cũng như “phong trào” xây dựng sân golf, lại đang hình thành một phong trào “xúc tiến” làm casino tại khá nhiều tỉnh. Sau thông tin Las Vegas Sands muốn đầu tư tại Việt Nam, thì mới đây lại thêm Quảng Ninh xác nhận, Tập đoàn Genting (Malaysia) đang nghiên cứu đầu tư một khu liên hợp vui chơi giải trí tổng hợp quy mô lớn, bao gồm casino ở Vân Đồn với vốn đầu tư trên 4 tỷ USD. Xem ra Việt Nam đang là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư trong lĩnh vực kinh doanh rất nhạy cảm này. Nói vậy là bởi vì, trước Las Vegas Sand và Genting, đã có khá nhiều dự án tỷ USD được cấp chứng nhận đầu tư, mà trong đó luôn có khu vui chơi có thưởng dành cho người nước ngoài, một hạng mục được coi là về thực chất, giống như một casino. Silver Shores Hoàng Đạt (Đà Nẵng), 160 triệu USD; Hoàng Đồng Lạng Sơn, 2 tỷ USD; Hồ Tràm Strip 4,2 tỷ USD... là những ví dụ điển hình.
Cũng giống như sân golf, việc xây dựng các khu nghỉ dưỡng phức hợp trongđó có casino đòi hỏi một diện tích đất rất lớn. Tuy nhiên từ những hậu quả của sân golf, nhiều chuyên gia cho rằng cần nhìn lại hiện trạng các casino ở Việt Nam, khi tính hiệu quả kinh tế của các dự án casino hoàn toàn chưa phải là một minh chứng rõ ràng. Người dân được hưởng lợi những gì từ dự án sân golf mang lại. Có chăng là việc người dân bị mất đất được “tạo công ăn việc làm” với nghề “nhặt bóng golf” hoặc tưới cỏ… Từ 10 năm trở lại đây, hàng loạt các địa phương đã phải hứng chịu hậu quả từ cơn lốc sân golf. Ngoài ra, hàng loạt hậu quả về môi trường, sự mất ổn định của quy hoạch mà hậu quả với tính hệ thống của nó còn đào sâu vào khía cạnh phân cách giàu nghèo... cũng đã được đặt ra. Vì vậy dư luận hết sức lo ngại khi casino mọc lên ở nhiều tỉnh thành sẽ kéo theo những hệ lụy về đất đai như đã từng xảy ra với sân glof.
Casino - dịch vụ “nhạy cảm”
Dịch vụ vui chơi giải trí có thưởng nói chung, trong đó có dịch vụ casino, lâu nay vẫn được xem là lĩnh vực kinh doanh “nhạy cảm” tại Việt Nam và do đó trong thời gian qua, có rất ít dự án như vậy được cấp phép. Mặt khác, các dự án được cấp phép cũng được xét duyệt rất kỹ càng và thường là gắn với một dự án du lịch nghỉ dưỡng hay khách sạn, hiếm khi được cấp phép một cách độc lập. Trong khi đó, một bài học nhãn tiền như trường hợp của nước Nga là sau khi mở cửa lĩnh vực này thì casino mọc lên quá nhiều, và giờ đây Chính phủ đã có những biện pháp rất mạnh mẽ mà không thể quét nổi casino, nơi phát sinh quá nhiều tệ nạn đi kèm. Một thực tế tại Việt Nam trong những năm qua, nhiều người Việt sang Campuchia đánh bạc đã khuynh gia bại sản, cho thấy nhu cầu “đỏ đen” của người dân Việt Nam là rất lớn. Nếu cho phép nhiều casino hoạt động, cho phép người Việt Nam đánh bạc, chắc chắn sẽ kéo theo những hậu quả xấu vềmặt xã hội.
GS.TS Nguyễn Mại, Chủtịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) cũng cho rằng: Câu chuyện đầu tư vào casino cần phải tính rất kỹ. Trong chính sách thu hút FDI mới của Chính phủ ưu tiên vào những lĩnh vực có công nghệ hiện đại, công nghệ cao, dịch vụ cao cấp, những ngành có công nghệ tiết kiệm năng lượng, thân thiện với môi trường… Nhưng trong đó, không có chuyện ưu đãi đầu tư vào casino. Theo quan điểm của Giáo sư Nguyễn Mại thì Chính phủ không nên cho phép mở nhiều casino tại Việt Nam. Và nếu trưng cầu ý dân thì chắc chắn người dân cũng không đồng tình. Giáo sư Nguyễn Mại cũng cho biết trước đó vào khoảng năm 1992 cũng có nhà đầu tư lớn nước ngoài muốn vào Việt Nam mở casino, đổi lại mình có được những hỗ trợ lớn, nhưng Chính phủ đã không cho phép vì những lo ngại về những hệ lụy tiêu cực từ dịch vụ giải trí nhạy cảm này. Thậm chí, Giáo sư còn khẳng định nếu các dự án casino đầu tư vào TP. HCM và Hà Nội, nếu ông còn đương chức thì ông sẽ kiến nghị Thủ tướng không nên cho đầu tư tại hai thành phố này, kể cả khi các nhà đầu tư đảm bảo rằng chỉ có người nước ngoài vào casino”. Theo thống kê, thời điểm nóng người Việt sang Campuchia đánh bạc đi qua cửa khẩu Mộc Bài, Tây Ninh, trung bình khoảng 400 - 600 người/ngày. Riêng ngày thứ bảy và chủ nhật dao động trong khoảng 600 - 700 người/ngày. Việc người Việt lén lút sang Campuchia đánh bạc đã làm thất thoát một lượng ngoại tệ lớn của đất nước. Ngày càng có nhiều người Việt bị thua bạc phải cầm cố nhà cửa, tài sản, nhiều gia đình ly tán, có người còn nhảy sông tự vẫn. Ngoài ra nạn cờ bạc còn là điều kiện làm gia tăng một số loại tội phạm như trộm, cướp, lừa đảo, giết người, mua bán phụ nữ hoạt động mại dâm, buôn bán vũ khí, tệ nạn ma túy tham nhũng, rửa tiền buôn lậu qua biên giới. Tại các casino ở Campuchia còn có những người Việt Nam được gọi là chủ sổ, chuyên cho những người Việt sang casino đánh bạc vay tiền với lãi suất cao. Khi những người vay thua bạc không có khả năng trả nợ thì bị chủ sổ giữ lại, không thể ra khỏi khuôn viên casino. Việc hành hạ, đánh đập, uy hiếp những “con nợ” theo kiểu “xã hội đen” là chuyện có thật và xảy ra thường xuyên. |