Nên điều chỉnh lại các bậc thuế thu nhập cá nhân
Thưa ông, có nhiều ý kiến cho rằng, mức thu nhập khởi điểm phải nộp thuế 4 triệu đồng/tháng là quá thấp, người dân không đủ sống mà vẫn phải nộp thuế là hết sức vô lý?
Tôi nghĩ rằng, mức khởi điểm chịu thuế hiện nay là hợp lý, bởi với mức khởi điểm 4 triệu đồng/tháng, nếu không phải nuôi người phụ thuộc thì cá nhân có thu nhập 10 triệu đồng/tháng, mỗi tháng cũng chỉ phải nộp 350.000 đồng. Tuy nhiên, bất hợp lý nằm ở nhiều vấn đề khác.
Ở những vấn đề nào, thưa ông?
Mức thuế suất bậc 1 được xem ra khá nhẹ nhàng, người nộp thuế không phải “tính đếm” đến khoản thuế phải nộp, nên không tìm cách gian lận thuế. Nhưng khoảng cách giữa các bậc thuế quá ngắn. Cụ thể, khoảng cách mức thuế phải nộp từ bậc 1 (thuế suất 5%) đến bậc 2 (thuế suất 10%) chỉ có 5 triệu đồng/tháng, từ bậc 2 đến bậc 3 (thuế suất 15%) chỉ có 8 triệu đồng/tháng. Khoảng cách mức thuế phải nộp giữa bậc cao nhất với thuế suất 35% cũng chỉ gấp bậc thấp nhất 16 lần. Trong khi ở Trung Quốc, khoảng cách này là 200 lần, Malaysia là 100 lần, Thái Lan là 50 lần…
Với các bậc thuế suất bất hợp lý như hiện nay, người có thu nhập 100 triệu đồng/tháng phải nộp thuế gần 24% thu nhập, còn thu nhập 160 triệu đồng/tháng phải bỏ ra tới 28% thu nhập để nộp thuế.
Hệ quả của bất hợp lý này là gì?
Cá nhân tìm cách trốn thuế. Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trả lương cho người lao động nước ngoài bên ngoài lãnh thổ Việt Nam, nên Nhà nước thất thu thuế.
Ngoài ra, còn những bất cập gì lớn khác?
Tiền học phí cho con của cá nhân người nước ngoài học tại Việt Nam theo bậc học phổ thông được giảm trừ gia cảnh còn tiền học phí cho con cá nhân người Việt Nam không được giảm trừ. Người phụ thuộc có thu nhập không thể đủ mức sống tối thiểu không được giảm trừ gia cảnh. Người nộp thuế mặc dù phải đi chữa bệnh, số tiền chữa bệnh có khi còn lớn hơn cả thu nhập vẫn phải nộp thuế… là những bất cập lớn trong thuế thu nhập cá nhân.
Khi tham gia xây dựng Luật Thuế thu nhập cá nhân, ông từng có quan điểm cần đánh thuế đối với cả tiền gửi ngân hàng. Bây giờ ông có bảo lưu quan điểm này không?
Tôi vẫn bảo lưu quan điểm này và đề xuất Bộ Tài chính nghiên cứu đánh thuế đối với tiền gửi ngân hàng, vì gửi ngân hàng cũng là một trong những kênh đầu tư, mà đã đầu tư thì phải nộp thuế.